Cây cà kheo và Trò chơi đi cà kheo từ lâu không còn xa lạ với người dân Việt Nam. Ban đầu là một trò chơi dân gian xuất phát từ các vùng dân tộc thiểu số ít người. Thường bắt gặp nhiều ở vùng Tây Nguyen và Tây Bắc nước ta. Ngày càng phổ biến hơn và bây giờ trở thành một trò chơi cho tất cả mọi người.
Chúng ta hãy cùng nhau tìm hiểu về cây cà kheo và trò chơi này nhé.
Cà kheo thông thường được làm chất liệu từ tre, nứa to vừa tay cầm. Tuy nhiên không cắt hết phần có chạc ở mắt gióng để làm giá đỡ chân và cả thân mình.
Thường thấy bà con làm cà kheo cao bằng sàn nhà khoảng 2 mét. Chổ để chân thì dùng một đoạn tre ngắn chắc chắn một đầu gắn vào thân cây cà kheo một đầu để đặt chân. Sau đó gia cố thành hình tam giác đỡ cho chân bám chắc và toàn thân giữ thăng bằng trên chiếc cà kheo.
Chơi cà kheo khá đơn giản nhưng cần đến yếu tố thể lực và sự khéo léo. Cần phải vận dụng và kết hợp nhịp nhàng các yếu tố nếu muốn chơi tốt.
Cây cà kheo và Luật chơi
Luật về số người chơi
Trò chơi này không giới hạn số lượng người chơi tham gia. Vì đây là một trò chơi tập thể nên bao nhiêu người cũng đều có thể chơi được hết. Nhưng nếu quá đông và để dễ kiểm soát trận đấu thì bạn hãy chia nhỏ đội hình. Có thể chia thành các nhóm 5-10 người chơi thì việc kiểm soát sẽ trở nên dễ dàng hơn.
Người tham gia chơi chỉ cần có thể lực. Kết hợp sự khéo léo và nhịp nhàng trong từng bước đi là có thể chơi.
Luật về chọn vị trí
Yêu cầu địa điểm để tổ chức phải có không gian rộng để các người chơi di chuyển trong đó. Sân chơi phải thoáng mát, sạch sẽ, không có vật cản, đất đá trên đường gây cản trở người chơi.
Sân đình, sân nhà văn hóa, sân tổ chức lễ hội, bãi đất trống.… Những nơi như vậy mới đảm bảo diện tích để tổ chức cuộc chơi cà kheo.
Luật về chọn dụng cụ
Dụng cụ gồm có: Cây cà kheo, phấn viết.
Mỗi người chơi tự lựa chọn cà kheo cho mình tùy theo chiều cao từng người. Phấn viết để vẽ các vạch chuẩn bị và kết thúc để người chơi có thể phân biệt được khi chơi.
Luật bắt đầu chơi
Khi bắt đầu, đầu tiên các người chơi phải tự chia đội với nhau. Sau khi chia đội người chơi sẽ tự đứng vào hàng ngay ngắn, sau vạch. Nếu chưa có tín hiệu bắt đầu mà người chơi nào đi trước thì sẽ phạm quy và bị loại. Người chơi nên lưu ý ấn đề này vì tình trạng này hay diễn trong các cuộc thi.
Khi có tín hiệu bắt đầu, người chơi trèo lên cà kheo và di chuyển đến vạch đích. Cố gắng đến đích trong thời gian sớm nhất để dành chiến thắng. Suốt quá trình di chuyển phải giữ cân bằng, sự kết hợp nhịp nhàng của tay và chân.
Kết thúc trò chơi
Người chơi nào bị rơi xuống khỏi cây cà kheo hay bị ngã thì thua cuộc và bị loại ngay khỏi ván. Người chạm đến vạch đích trước và không bị ngã hay khong bị rơi khỏi cà kheo thì người đó thắng.
Trong một số luật chơi có đi cà kheo đôi và đi cà kheo cá nhân. Luật chơi của hai cách chơi này cũng tương tự như nhau. Như tên gọi, cá nhân sẽ dành cho một người, đôi dành cho hai người, độ khó sẽ tăng thêm nhiều lần.
Đi cà kheo và điều cần chú ý
Nếu có thời gian thì hãy thử cà kheo trước khi chơi để tránh trường hợp bị hư hỏng.
Tùy theo năng lực của bản thân mà bạn nên chọn các độ cao của cà kheo thích hợp và lựa chọn đường đi cho phù hợp. Lời khuyên cho người mới tập chơi nên chọn cây cà kheo có chiều cao ngắn một chút. Tập đi trước ở những cung đường thẳng, không ngoằn ngoèo khó đi.
Trò chơi này cũng cấm chơi xấu như sử dụng các vật như đất, đá, gậy để cản đường. Vì sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng và sức khỏe của người chơi.
Đi cà kheo có thể chơi được đối với mọi đối tượng. Tuy nhiên chúng ta thường thấy người lớn sẽ chơi trò này nhiều hơn. Thời gian gần đây, đặc biệt là trong khu đô thị và các thành phố lớn. Vì mong muốn phát triển thể chất cho con cái của mình trong các dịp như mùa hè. Nhiều gia đình cũng mua sắm và cho các cháu chơi cà kheo như một môn thể thao ngoài trời. Trẻ em đều có thể tham gia chơi nếu sức khỏe tốt và chiều cao phù hợp với cây cà kheo.
Hiện nay, tùy vào từng địa phương tổ chức mà cách chơi và luật chơi có sự điều chỉnh. Nhiều nơi trong đô thị, người chơi có thể tìm mua các loại cà kheo bằng các thanh sắt, nhựa. Những vật dụng này thay thế tre, nứa có độ chắc chắn cao và đảm bảo được an toàn. Người chơi môn cà kheo này có thể chơi trong các nhà thi đấu, sân vận động.
